ประวัติความเป็นมา และลักษณะเฉพาะของพระพุทธรูปปางต่าง ๆ ที่ชาวไทยนิยมสร้างเป็นพระประธาน

พระพุทธรูป พุทธปฏิมากรรมที่ถือกำเนิดขึ้นจากความศรัทธาของพุทธศาสนิกชน ไม่ว่าช่างหล่อพระจะมาจากโรงหล่อพระแห่งใด หรือเป็นชนชาติใด ผู้ที่กราบไหว้บูชาพระพุทธรูปย่อมเป็นชาวพุทธอย่างแน่แท้

มูลเหตุการสร้างพระพุทธรูปที่เป็นสัญลักษณ์แทนองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า นอกจากการสืบทอดและขยายศรัทธาในพระพุทธศาสนาแล้ว ส่วนหนึ่งสร้างพระพุทธรูปขึ้นเพื่อบอกเล่าถึงพุทธประวัติ ผสานกับคติความเชื่อเกี่ยวกับมหาบุรุษลักษณะ พระพุทธปฏิมามิได้สร้างขึ้นจากจินตนาการ หรือตามการแปรเปลี่ยนของยุคสมัย แต่ทว่าอ้างอิงจากต้นแบบในมหาบุรุษลักษณะ ๓๒ และอนุพยัญชนะ ๘๐ ในคัมภีร์ของพระพุทธศาสนา กล่าวคือพุทธลักษณะของพระพุทธรูปที่จำลองขึ้น จะคงไว้ซึ่งต้นแบบไว้ให้ได้มากที่สุด เพื่อมุ่งเน้นการสืบทอดพุทธลักษณะในงานพุทธศิลป์อย่างถูกต้อง 

ลักษณะเฉพาะของพระพุทธรูปปางต่างๆ และพุทธประวัติที่น่าสนใจ

๑. พระพุทธรูปปางมารวิชัย
พระพุทธรูปปางมารวิชัย ปางผจญมาร หรือพระพุทธรูปแสดงภูมิสปรศมุทรา ประทับนั่งขัดสมาธิราบ วีราสนะหรือสัตตวปรยังคะ พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวาวางคว่ำที่พระชานุ (เข่า) นิ้วพระหัตถ์ชี้ลงพระธรณี ตัวอย่างพระพุทธรูปปางมารวิชัย ได้แก่ พระพุทธชินราช, พระทรงเครื่องจักรพรรดิ, พระเชียงแสน, พระพุทธรูปสมเด็จองค์ปฐม, สมเด็จพระจักรพรรดิ เป็นต้น

พระพุทธรูปปางมารวิชัย เป็นองค์พระปางยอดนิยมสร้างในทุกยุคสมัย และใช้เป็นองค์พระประธานในพุทธสถานมากกว่าพระพุทธรูปปางอื่นๆ พระอิริยาบถสร้างความสมดุลขององค์ประกอบในอาคารพุทธสถานที่มีลักษณะเป็นโถงสูง รูปทรงส่งเสริมทัศนียให้กับวัดวาอารามได้อย่างกลมกลืน อีกทั้งเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธรูปปางมารวิชัยยังมีความสำคัญ เมื่อครั้นพระพุทธเจ้าสามารถชนะพระยามาร ผู้ยกพลมาผจญ พระองค์ทรงวางพระหัตถ์ขวาเหนือชานุ นิ้วพระหัตถ์ชี้ลงสู่พระธรณี เรียกแม่ธรณีขึ้นมาเป็นสักขีพยานในพระบารมีของพระองค์ที่ทรงบำเพ็ญมาในทุกชาติภพ แม่พระธรณีปรากฎกายขึ้นและบีบน้ำจากมวยผม ก่อเกิดเป็นกระแสน้ำมหาศาลนับประมาณมิได้ ซึ่งเท่ากับการบำเพ็ญทานของพระพุทธองค์ในอดีตชาติ จนพระยามารยอมปราชัยพ่ายแพ้ต่อบุญบารมีของพระพุทธองค์ กำเนิดเป็นองค์พระพุทธรูปปางมารวิชัย กำจัดหมู่มารได้อย่างเด็ดขาด ถือเป็นชัยชนะที่ยิ่งใหญ่เหนือกว่าชัยชนะทั้งปวงของพระพุทธเจ้า

คติการสร้างพระพุทธรูปปางมารวิชัยในทางโลกแสดงให้เห็นถึงการมีชัยชนะเหนือศัตรู และในทางธรรมจักเป็นชัยชนะที่เหนือกิเลสทั้งปวง

๒. พระพุทธรูปปางสมาธิ
พระพุทธรูปปางสมาธิ ในบางครั้งกล่าวว่าเป็นองค์พระปางตรัสรู้ พระอิริยาบถประทับนั่งขัดสมาธิราบ ธยานมุทรา พระหัตถ์ทั้งสองวางหงายซ้อนกันบนพระเพลา (ตัก) โดยมีพระหัตถ์ขวาวางลงบนพระหัตถ์ซ้าย

คติการสร้างพระพุทธรูปปางสมาธิกล่าวถึงเหตุการณ์ในพุทธประวัติ เมื่อครั้งพระโพธิสัตว์ประทับบำเพ็ญสมาธิบนอาสนะหญ้าคาใต้ต้นโพธิ์ ทรงเจริญสมาธิในปฐมยาม มัชฌิมยาม และปัจฉิมยาม และทรงบรรลุญาณ หยั่งรู้เกี่ยวกับการเวียนว่ายตายเกิดของทุกสรรพสัตว์ ล้วนประสบกับสุขและทุกข์ตามผลกรรมที่ทำไว้ในชาติภพ และทรงทำอาสวกิเลสให้ดับสิ้นไปด้วยสัจธรรม ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค จนพระพุทธเจ้าได้ทรงบรรลุอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ในเวลารุ่งอรุโณทัย

จากความสำคัญของเหตุการณ์ในพุทธประวัติของพระพุทธรูปปางสมาธิ เราจึงจะเห็นองค์พระประธานในพุทธสถานจำนวนไม่น้อยที่เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ โดยพบมากเป็นอันดับสองรองจากพระพุทธรูปปางมารวิชัย ตัวอย่างพระพุทธรูปปางสมาธิ เช่น พระแก้วมรกต, พระนาคปรก, พระเชียงแสน, หลวงพ่อโสธร หรือพระพุทธโสธร เป็นต้น

๓. พระพุทธรูปปางประทานพร
พระพุทธรูปปางประทานพร มีการสร้างพระพุทธปฏิมากรรมออกเป็น ๒ ลักษณะ ในพระอิริยาบถประทับยืน พระหัตถ์ซ้ายยกขึ้นเสมอพระอุระ (อก) หงายฝ่าพระหัตถ์ออกไปข้างหน้า อาจทรงถือชายจีวรบ้าง พระหัตถ์ขวาทอดยาวข้างพระวรกาย หงายฝ่าพระหัตถ์ออกไปข้างหน้า แสดงมุทราประทานพร สำหรับในพระอิริยาบถประทับนั่งขัดสมาธิราบ พระหัตถ์ซ้ายวางหวายบนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวาวางหงายฝ่าพระหัตถ์บนพระชานุ (เข่า) แสดงมุทราประทานพรเช่นกัน

พระพุทธรูปปางประทานพร สร้างจากเหตุการณ์ครั้นเมื่อพระพุทธเจ้าทรงประทับ ณ เชตวัน ทรงประทานพรให้หมอชีวกโกมารภัจจ์ และอานนท์เถระเข้าเฝ้าได้ทุกยาม เพื่อกราบทูลถามปัญหาได้ทุกข้อ และทรงประทานพรให้แก่นางวิสาขา ถวายเครื่องอุปโภคบริโภคให้แก่พระสงฆ์ได้ เหตุการณ์ในพุทธประวัติครั้งนี้ ทำให้นางวิสาขาเป็นอุบาสิกาคนแรกที่ได้ดำริถวายอุทกสาฏกให้แก่พระสงฆ์ กำเนิดวิสาขามหาอุบาสิกา นางภิกษุณีตลอดชีวา

พระพุทธจริยาเมื่อพระพุทธองค์ทรงประทานพร นับเป็นมงคลที่มีนิมิตหมายอันดีงาม จึงมีการจัดสร้างพระพุทธรูปปางประทานพร เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคล และเสมือนการได้อวยพรให้กับชาวพุทธทั้งหลายที่มากราบไหว้สักการบูชาองค์พระพุทธรูปปางประทานพร

๔. พระพุทธรูปปางนาคปรก
พระพุทธรูปปางนาคปรก องค์พระประทับนั่งขัดสมาธิราบ หงายพระหัตถ์ทั้งสองขึ้นวางบนพระเพลา (ตัก) อยู่ในพระอิริยาบถเดียวกับพระพุทธรูปปางสมาธิ แต่มีพระยานาคแผ่พังพานอยู่เหนือพระเศียร ฐานองค์พระหรือพุทธบัลลังก์ทำเป็นขดพระยานาค ในบางครั้งมีต้นมุจลินท์พฤกษ์ประกอบอยู่ด้วย ในพระพุทธรูปปางนาคปรกบางองค์อาจมีพระหัตถ์ที่แสดงปางมารวิชัยได้เช่นกัน ดังที่พบในพระพุทธรูปปางนาคปรกสำริดที่จัดแสดงในห้องศิลปะศิริวิชัย พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ซึ่งกำหนดให้เป็นโบราณวัตถุที่เป็นสมบัติชิ้นสำคัญของชาติ

พระพุทธรูปปางนาคปรก กล่าวถึงเหตุการณ์ในสัปดาห์ที่ ๖ หลังการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า พระพุทธองค์ได้เสด็จไปประทับบำเพ็ญสมาธิ ณ ใต้ต้นมุจลินท์พฤกษ์ ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกของต้นมหาโพธิ์ ในครั้งนั้นเกิดเหตุการณ์อากาศวิปริตแปรปรวน ฝนตกท่วมท้นเป็นอุปสรรคต่อการบำเพ็ญสมาธิของพระองค์ยาวนานถึง ๗ วันไม่ขาดสาย พระยานาคมุจลินท์ได้ปรากฎตัวขึ้นจากสระและแผ่พังพานขยายใหญ่ ปกป้องพระพุทธองค์จากอากาศวิปริต และสิ่งรบกวนไม่ให้เยื้องกรายเข้าใกล้พระวรกายของพระพุทธองค์ เกิดเป็นพระพุทธรูปปางนาคปรก พระพุทธรูปจากสมัยสุโขทัยที่มีพุทธลักษณะอันงดงาม และเป็นที่นิยมของชาวไทยพุทธ

การดำรงอยู่ของพระพุทธปฏิมากรรม มีคุณค่าทางจิตใจต่อชาวพุทธมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน พระพุทธรูปเป็นสัญลักษณ์แทนองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้มีจิตศรัทธาที่มีความตั้งใจอยากสร้างพระประธาน สร้างพระพุทธรูปถวายวัดเป็นบุญกุศล และเสริมสิริมงคลให้แก่ชีวิต โรงหล่อพระเสาชิงช้า ร้านรุ่งเรืองพานิช เปิดโอกาสให้พุทธศาสนิกชนผู้มีจิตเมตตาต่อพระพุทธศาสนา เข้าถึงการทำบุญใหญ่ได้ในราคาย่อมเยาที่สุด เพื่อเป็นสะพานบุญส่งให้พระพุทธศาสนาสืบทอดต่ออายุอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ด้วยฝีมืองานพุทธศิลป์สุดประณีต ถูกต้องตามตำราพุทธปฏิมา

รุ่งเรืองพานิช ร้านขายพระพุทธรูปในตำนานของร้านพระเสาชิงช้า ดำเนินการมายาวนานกว่า 70 ปี พร้อมให้บริการด้วยความจริงใจจาก 'คุณนุช' และ 'คุณแนน' เจ้าของร้านรุ่งเรืองพานิชที่ยินดีออกมาต้อนรับลูกค้าทุกท่านด้วยตัวเอง สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับราคาพระพุทธรูป 40 นิ้ว ราคา, ราคาพระพุทธ รูป 100 นิ้ว ราคา หรือราคาพระพุทธรูปปางต่างๆ และขนาดที่คุณสนใจ พระทรงเครื่องจักรพรรดิ พระพุทธรูปยอดนิยม พระสีวลี ราคา, สมเด็จองค์ปฐม ราคา หรือพระนาคปรก ราคา คุณนุชและคุณแนนยินดีตอบทุกคำถาม และให้คำแนะนำลูกค้าทุกท่านด้วยความเต็มใจ ครบเครื่องทุกเรื่องงานบุญ ไว้ใจรุ่งเรืองพานิช

ร้านพระ เสาชิงช้า คลังพระพุทธรูป และเครื่องสังฆภัณฑ์แห่งแรกในเสาชิงช้าโดย รุ่งเรืองพานิช

โทรศัพท์ : 089-245-9949 , 083-550-5936 , 091-445-9495
LINE : https://line.me/ti/p/@rungruangpanich1
Facebook : https://www.facebook.com/rungruangsaochingcha
E-Mail : peerayatam@yahoo.com